Yüz felci neden olur, nasıl geçer? Yüz felcinin tedavisi nasıl yapılır?
Yüzdeki sinir hasarına bağlı hareket yeteneğinin kaybedilmesi yüz felci olarak tanımlanır. Yüz kaslarının sarkmasına ve zayıflamasına neden olabilen yüz felcinin sebebi ise tedavi aşaması için oldukça önemli bir noktadır. Tek taraflı olabileceği gibi yüzün her iki tarafında da meydana gelebilen yüz felci ciddi bir durumdur. Peki yüz felci nedir, neden olur? Yüz felcinin belirtileri nelerdir, tedavisi nasıl yapılır? İşte yüz felcine dair mutlaka bilinmesi gereken tüm detaylar…
Beyinden yüz kaslarına giden sinir hücrelerinin hasar görmesi sonucu oluşan yüz felci, hayat kalitesini ciddi şekilde olumsuz etkileyen bir durumdur. Tedavi aşaması oldukça hassas olan yüz felcinin meydana gelme şekli farklılık gösterebilmektedir. Doğru tedavi uygulanabilmesi için yüz felcinin ortaya çıkış nedeninin iyi tespit edilmesi gerekir. Dünyaca ünlü şarkıcı Justin Bieber, yüz felcine yakalandığını açıkladı. bir gözünü kırpamadığını ve yüzünün bir tarafından gülümseyemediğini söyleyen 28 yaşındaki ünlü isim, hayranlarını üzerken, yüz felcinin nedenleri de araştırılmaya başladı. Peki yüz felci neden olur, nasıl geçer? Yüz felcinin tedavisi nasıl yapılır? Yüz felcinin belirtileri nelerdir? İşte yüz felcine dair bilinmesi gereken önemli bilgiler…
YÜZ FELCİ NEDİR?
Yüz felci, yüzün hareketini sağlayan kasların hasar görmesi sonucu oluşan hareket bozukluğu olarak tanımlanır. Yüz felci, yüz kaslarının bir kısmının veya tamamının hareket ettirilememesidir. Beyinden yüz kaslarına gelen sinir liflerinin hasar görmesi sonucunda, yüzün mimik kaslarında hareket kaybı oluşur. Gülerken tek taraflı gülme, gözün bir kısmını kapatamama ya da geç kapatma, ağızdan salya akması, ağzın bir bölümünü kapatamama gibi özellikle tek tarafı daha çok tutan bir durum olarak görülür. Yüz siniri beyinden direkt çıkan sinirlerden biridir ve “yedinci sinir” olarak adlandırılır. Tıptaki adı “fasiyal paralizi” yani hareketsizliktir. Fasiyal sinir bir nedenle basıya uğradığı zaman da yüz felci ortaya çıkar.
YÜZ FELCİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Yüz felci her yaşta görülebilir. Yüz felcinin tanısını koyabilmek adına nedenlerini ve belirtilerini çok iyi teşhis etmek gerekir. Yüz felcinin meydana gelme aşamasında gözlemlenen belirtilerinde; hasta kaşını kaldıramaz, gözünü kapatamaz ve ağzını hareket ettiremez. Bu belirtiler yüzün yalnızca bir tarafından ortaya çıkar. Sinir hasarına bağlı belirtilere bağlı olarak mimik kaybı da oluşmaktadır. Tüm bu belirtilerin yanı sıra; yüzde ağrı, baş ağrısı ve baş dönmesi, kulak ağrısı, kulak çınlaması, sese karşı hassasiyet, konuşma zorluğu, salyayı tutamama gibi sorunlar da ortaya çıkar.
YÜZ FELCİ NEDEN OLUR?
Yüzün tamında kasların hareket etmesini sağlayan iki adet sinir vardır. Yüzdeki sinirlerin çeşitli nedenlerle hasar görmesi durumunda sinirlerin yönetilmesinde bazı sorunlar yaşanır. Soğuk hava ve rüzgar, yüzdeki sinirleri olumsuz etkileyerek yüz felcinin ortaya çıkmasına sebep olabilir. Kulağın arkasında yer alan kemiğin içinden geçen yüz sinirinin etrafında ödem veya enflamasyon olması sonucunda yüz felci oluşur. Yüz felci her yaşta ve cinsiyette görülebilir.
Yüz felci aniden başlamışsa ve hastanın daha önce bir şikayeti yoksa “periferik fasiyal paralizi” yani diğer adıyla “Bell’s palsy” denilir. Sorunun nedeni kesin olarak bilinmese de kışın soğuk havaya ve rüzgara maruz kalmanın etkili olduğu bilinmektedir. Yaz aylarında ise klimanın ya da farklı serinleticilerin yanlış kullanımına bağlı olarak görülür. Yüz felci bir anda ortaya çıkabildiği gibi enfeksiyonlar ve travmalara bağlı olarak da oluşabilir.
YÜZ FELCİNİN TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Yüz felcinin tedavisinde en önemli olan husus altta yatan nedeni iyi gözlemlemektir. Yüz felcinin nedenleri ve belirtilerini iyi tespit etmek tedavi aşamasının en önemli aşamasıdır. Yüz felci, altta yatan nedenler belirlendikten sonra bunlara bağlı özel tedaviler ile ortadan kaldırılmaya çalışılır. Soruna yol açan sebeplere ilave bulgular da gözlenebilir. Tüm bu değerlendirmenin ardından tedavi programı da şekillenir. Aniden oluşan yüz felcinde hastaya, ilk günlerde yüksek doz kortizon tedavisi uygulanır. Daha sonra kortizonun dozu yavaş yavaş azaltılarak tedavi tamamlanır. İlaç tedavisi, yüzdeki sinirin hasar durumuna göre belirlenir. Yüz felcinin oluşumuna, enfeksiyon ve travma gibi nedenler yol açmışsa, tedavi şekli farklılaşır. Hastanın, diyabet gibi kronik bir hastalığı bulunuyorsa yine bu hasta grubuna özel tedavi programı uygulanır.
YÜZ FELCİNE KARŞI NASIL ÖNLEM ALINMALI?
- Yazın arabada veya ofiste, terliyken klima ve rüzgara direkt maruz kalınmamalıdır. Ani sıcak değişimleri, yüz sinirinde ödem oluşumuna ve yüz felcine neden olmaktadır.
- Duş aldıktan sonra klimalı bir ortama girilecekse, saçlar ve yüz iyice kurutulmalıdır.
- Islak saçla dışarı çıkılmamalıdır.
- Duş aldıktan sonra arabaya binilecekse arabanın camları açık tutulmamalıdır.
- Arabada klima kullanılacaksa önce dolaylı soğutma yapılmalıdır. Yani klima çalıştırılmadan önce arabanın kapıları ve camları bir süre açık tutularak ortam soğutması yapıldıktan sonra klima kullanımına geçilmelidir.
- Bu aşamadan sonra araç kliması rüzgarına, özellikle yüz bölgesinin maruz kalması önlenmelidir.
- Ani ısı değişimlerine dikkat edilmelidir. Aşırı sıcak bir ortamdan aşırı serin bir ortama girerken önlem almak, yüz felcinden en önemli korunma yoludur.
- Soğuk havalarda özellikle yüz ve kulaklar çok iyi korunmalı, bere ve atkı kullanılmalıdır
- Üst solunum yolu enfeksiyonları yüz felcine karşı daha savunmasız bırakır. Bu nedenle bağışıklık sistemini güçlendirecek besinler tüketilmeli.
- Stresten uzak durulmalıdır.
- Özellikle hamileler ve yaşlılar, çok soğuk havalarda çıkarı çıkmamaya özen göstermelidir.
