İlber Ortaylı: NATO Ukrayna'yı ortada da bırakmış da Türkiye'yi bırakmamış mı?

TGRT Haber’de Cem Küçük ile Günaydın Türkiye programına konuk olan ünlü Tarihçi İlber Ortaylı, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal girişiminin tarihsel perspektifiyle ilgili çarpıcı tespitler yaptı. Rusya Ukrayna arasında yaşanan çatışmanın kolektivizasyon zamanına dayandığını ifade eden İlber Ortaylı ''Ukrayna bir Avrupa ülkesi midir?'' sorusuna ''Ukrayna Avrupa ülkelerini anımsatır. Batı Ukrayna Rusya’yı çok az görmüş bir bölgedir. Özellikle batı Ukrayna’nın kültürü Romaya tabidir, buralarda eskiden Rusça bilinmezdi Ukraynaca konuşulurdu'' cevabını verdi. 

STALİN YAŞASA KİEV'İ ALMAK İSTERDİ

Rus ordusunun kuşattığı Kiev’in tarihsel önemine değinen Ortaylı ''Kiev hakkında iki farklı rivayetler bulunur. Batılılara sorarsan Kiev İsviçrelilerin kurduğu bir medeniyettir. Ancak karşı cephe ise 'Kiev Rusya’nındır' diyor'' ifadelerini kullandı. Ortaylı ''Kiev Rusya için neden önemli?'' sorusuna ''Altın Ordu gelene kadar Kiev Rusya demekti. Osmanlı döneminde Rusya demek Ukrayna - Polonya sınırı demekti. Stalin veya Lenin yaşasa onlar da Ukrayna’yı almak isterdi'' cevabını verdi. 

RUSYA'NIN 'UKRAYNA BİZİM' STRATEJİSİ

Rusya Devlet Başkanı Putin’in beklenmedik bir politika sürdürmediğini söyleyen Ortaylı "Rus ruhu ile hareket eden bir adam" yorumunu yaptı. Putin’in de Ukrayna’nın Rusyaya ait olduğu ve halkının Rus olduğuna inandığına işaret etti. Putin’in Ulusa Sesleniş konuşmasında Ukraynalılara "vatandaşlarım", "halkım" diye seslenmesine şaşırdığını söyleyen İlber Ortaylı ''İzmirli ile Erzurumlu bile birbirine böyle yakın hissetmiyor'' dedi.

Rusya’nın işgal girişiminde başarısız olarak değerlendirilen tabloyu da yorumlayan İlber Ortaylı, Putin’in hava akını olmadan yalnızca karadan ilerlemesini ''Burası bizim'' politikasına bağladı. Ortaylı ''Önce hava harekatı yapsaydı, eski tarihi eserler, fabrikalar, kültürel miras tahrip olurdu. Yerel halk tepki gösterirdi. Bu düşünceyle kara harekatıyla başladı. Putin ‘Buralar bizim’ politikasını benimsiyor'' tespitinde bulundu.

PUTİN BAŞARISIZ OLURSA İNDİRİRLER

Ortaylı, Putin'in liderliği ile ilgili de çarpıcı tespitlerde bulundu. Ortaylı ''Putin bütün Avrupa liderleri arasından en değerli adamdır. Devlet adamı vasfına sahip olan, KGB’de yetişmiş, Almanca başta olmak üzere dil bilen iyi bir devlet adamıdır. ABD Başkanı Biden ile mukayese bile edilmez. Biden’da hem öngörü yok hem uslup yok. Umumi politik ahlasızlık ve acemice hareket etmek var'' dedi.

Rusya’da tek adam rejimi tartışmasıyla ilgil Nikita Kruşçev örneğini veren İlber Ortaylı "Ruslara ev, araba, kırsalda tarım imkanı verdi. Ülkeyi Ay’a çıkardı ama Küba krizinden sonra silindi. Stanlin'in boğularak öldürüldüğüne dair rivayetler var. Rusya’da hiç kimse ebedi diktatör olamaz" diye konuştu. Ortaylı işgal girişiminin ardından Rus yönetiminde panik havası olduğunu belirterek Putin’in çevresindekilerle kavgalı olduğuna işaret etti. Ortaylı ''Başarısızlık iktidar kaybı getirir. Putin Ukrayna'da başarısız olursa indirirler. İstifa eder'' dedi.

NATO VE BATI KIŞKIRTIP ORTADA BIRAKTI

NATO, ABD ve Avrupa ülkelerinin Ukrayna'yı yalnız bırakmasıyla ilgili de konuşan Ortaylı, "Putin’i ve Ukrayna halkını kışkırttılar. NATO ve AB Ukrayna dahil bölgedeki ülkelere ümit verip daha sonra ortada bırakıp kaçıyor. Bu bir taktik değil bir aptallık. Batı, Avrupa Birliği iyi bir imtihandan geçmiyor. Avrupa Birliği’ne giren kim kalkındı?'' yorumunu yaptı.

MONTRÖ'DE ŞÜPHEYE DÜŞMEYELİM'

İşgal girişiminin ardından özellikle Ukrayna'lı yetikilerin dile getirdiği Boğazların Rus gemilerine kapatılmasına da değinen İlber Ortaylı, ''Montrö bizim için olabilecek en iyi boğaz statüsüdür'' dedi. Ortaylı Karadeniz’e kıyısı olan ülke gemilerinin Boğazlardan geçebileceğini hatırlatırken yabancı gemilerin 20 gün içerisinden Karadeniz'i terk etme zorunluluğuna işaret etti. ABD’nin Karadeniz'e girmemesi gerektiğini söyleyen Ortaylı, "Bu yüzden Kanal İstanbul'a dikkat etmek gerekir. ABD Kanal İstanbul'u boşuna desteklemiyor. Amerikalar ve okyanus ötesi milletiler projeye dahil olmamalı" diye konuştu. 

NATO TÜRKİYE'Yİ DE ORTADA BIRAKTI

Türkiye’nin her iki ülke ile de iyi anlaştığını söyleyen İlber Ortaylı ''NATO Ukrayna’ya kazık atmış da bize hiç atmamış öyle mi? Ben hatırlıyorum 1965'te Behice Boran 'NATO bizi gerçekten koruyabilecek mi?' diye sormuştu. Yer yerinden oynamıştı. Şimdi milletin hepsi bu soruyu soruyor. Bugün Dışişleri Bakanlarımız bile bunu sesli olarak dile getiriyor'' dedi.