İlber Ortaylı isyan etti! Mozaikler 14 senedir gün yüzüne çıkartılmayı bekliyor
Zonguldak’ta 14 yıl önce bahçesine sera kurmak isterken geç Roma-erken Bizans dönemine ait tarihi eserler ortaya çıkan 76 yaşındaki Nizamettin Oral, kazılıp üzeri kapatılan mozaiklerin gün yüzüne çıkartılmasını bekliyor. Tarihçi İlber Ortaylı da sosyal medya hesabından yaptığı açıklama ile kazıların biran önce başlaması gerektiğini söyleyerek duruma tepki gösterdi.
Zonguldak’ın Çaycuma ilçesinde meydana gelen olayda 76 yaşındaki Nizamettin Oral, 14 yıl önce bahçesine sera kurmak istedi. Emekli maden işçisi olan Oral kurmak istediği sera için demirleri ilerlemeyince toprağı kazımaya başladı. Geç Roma-Erken Bizans dönemine ait olduğu tahmin edilen mozaiklerle karşılaşan Oral, durumu jandarma ekiplerine haber verdi.
ESER TOPRAĞIN ALTINDA BEKLİYOR
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından bölge koruma altına alınırken arazide 5 yıl boyunca kazı çalışmaları yapıldı. Gece gündüz uyku uyumayıp 14 yıl boyunca arazide nöbet tutan Oral, bölgenin ve ülkenin turizme büyük katkı sağlayacağını tahmin edilen eserin toprağın altında bekletildiğini söyledi.
“BENİM ÇOK MASRAFIM OLDU
Zeugma’ya benzer alanda üzeri kum ve brandalar ile örtülen mozaikler ile ilgili her yere müracaatta bulunduğunu anlatan Nizamettin Oral, “14 yıldır bekliyorum” diye konuştu. Yıllardır çok masraf yaptığını ve uğraştığını anlatan Oral, “Burada bu nimeti bulduk. Gerçekten biz kötü mü olduk bilmiyorum. Çok değerli bir şeymiş bu. Arkadaş buna sahip çıkılsın. Vali, milletvekilleri değişti. Kültür Bakanı, Kültür Müdürüne varana kadar herkes değişti. Buraya sahip çıkan yok. Taşlar çökmüş, bezler çürümüş. Hayvanlar otluyor burada. Buraya sahip çıksınlar. Ne olacaksa bir an evvel olsun. Gaziantep’teki mozaiklere eş değer deniliyor. Bilenler çok güzel bir malzeme diyor. Burası Çaycuma’ya, Kadıoğlu köyüne lazım değil. Burası Türkiye’ye lazım olan bir müessese olacak. Ben de bir an evvel sıkıntılardan kurtulayım. 14 yıl bana hep üzüntüyle geçti. Acaba bu kış, bu yaz ne olacak. Çalışacaklar mı diye bekledik. Biraz çalıştılar gittiler. Ondan sonra bakan olmadı. Siyasi olarak söylemiyorum. Bütün ilçe başkanlarına varana kadar müracaat ettim. Çaycuma’nın zenginleri de var. Hiç sahip çıkmıyorlar. Bana bu memleketi yediemine verdiler. 70 kuruş para vermediler. Benim çok masrafım var buralarda” diye konuştu.
“KAZILARIN BAŞLAMASI GEREKİYOR”
Tarih profesörü İlber Ortaylı ise Çaycuma mozaiklerine değinerek, “Zonguldak’ın Çaycuma ilçesinde, Roma villası ve mozaikler bulundu. Nihayet Zeugma mozaikleriyle yarışacak bir mozaik bahçesi daha bulunmuş. Konular hep aynı; mitoloji. Bütün bunların bir an evvel envanterinin tespiti, korunması ve kaçakçıların tahripkâr kazılarından evvel ilmi kazıların başlaması lazım. 2018’de hazırlanan koruma çatısı projesi halen yapılmadığı için, üzeri basit bir örtüyle kapatılarak korunmaya çalışılan eserler kaybolma ve çalınma tehdidi altında” diye ifade etti.
İHALE TARİHİ BELLİ OLDU
Öte yandan mozaikler için 2022 yılının Şubat ayında ihale yapılacağı yaklaşık 3 milyon liralık ödenek hazırlandığı ifade edildi.
