Haldeki makas kuru geçti! Sebze meyvede fiyat farkı 15 katına çıktı
Son zamanlarda ülke gündeminin ana maddesi olan market raflarındaki fiyat farklarının arka planı, herkesi şaşkına çevirdi. Aynı cins ürünlerde farkın 15 kata kadar çıkması üzerine durum değerlendirmesi yapan üreticiler, makasın açılmasının sebebini ihracatın artmasına bağladı.
Zincir market raflarında çalı fasulyenin kilosu 50, domatesin 30, salatalığın fiyatı ise 20 lirayı geçince haldeki fiyatlar da merak konusu haline geldi. Vatandaşın cebini yakan fiyatların halde de farklı olmadığı, aynı cins ürünlerdeki makasın genişliği ise uzmanları bile şaşkına çevirdi. 15 katına kadar çıkan fiyat farkı, tüm sebze meyvelerde görüldü. Domatesin en ucuzu 2,5 TL’den satışa sunulurken aynı hal içinde en pahalısı 17 TL, biberde 2 ile 30 TL, salatalıkta ise 3 ile 12 TL arasında değişiyor.
FİYATLAR ARASINDAKİ MAKAS 15 KATA YAKLAŞTI
Sabah’ın haberine göre, Türkiye'de örtü altı üretimin merkezi olan Antalya'da özellikle hal fiyatları arasındaki dengesizlik, görenleri şaşkına çevirdi. Eskiden aynı cins ürünün iki kalitesi arasında fiyat farkı 2-3 TL'yi geçmezdi. Şimdi bu ürünlerin fiyatları arasındaki makas 15 kata yaklaştı. Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından günlük yayımlanan hal fiyatlarına göre, halde en düşük dolmalık biber fiyatı 2 TL iken, en yüksek fiyat bunun 15 katı. Yani 30 TL. Yine cin biberin en düşük fiyatı 15 TL. En yüksek fiyat ise bunun 4 katı. Sivri biber ve uç biberde de iki fiyat arasında uçurum var. Öyle ki, her iki üründe de en düşük fiyat 4 TL iken, en yüksek fiyat 30 TL'ye çıkıyor.
“İÇ VE DIŞ PİYASADA TALEP ÇOK YÜKSEK”
Fiyatlar arasındaki uçurum domateste de görülüyor. Dökme domatesin kilogramını 2.5 TL'den de bulabiliyorsunuz, 16 TL'den de. Aynı şekilde çeri domatesin en düşük fiyatı 7 TL iken en yüksek fiyatı ise 35 TL. Pembe domatesin en düşük fiyatı 4 TL iken bunun fiyatı da 25 TL'ye kadar yükseliyor. Benzer durum salatalıkta da var. 3 TL'den başlayan salatalıkta da fiyat farkı 4 katına kadar çıkıyor.
Aynı cins üründe makas farkını sorduğumuz Antalya Hal Müdürü Osman Yılmaz, "İç ve dış piyasada çok yüksek talep var. Bugün kilogramı 90 TL'ye dahi satılan domates oldu halde. Özellikle ihracat çok güçlü. Fiyat arttıkça en kötü ürün dahi değerleniyor. O nedenle de makas açılıyor" dedi.
“ARZ ARTARSA FİYAT ARTIŞI FRENLENİR”
Halde aynı cins üründe bu kadar makas farkının olmaması gerektiğini belirten Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, fiyatlarda son dönemde yaşanan tırmanmayı üç ana nedene bağlayarak şöyle konuştu:
"Birincisi ihracat. Hem iç hem de dışarıdan çok yüksek talep var. Böyle olunca içeride fiyat artıyor. Eğer arz artarsa fiyat artışı da frenlenir ancak havalar serin gidiyor. Hava koşulları nedeniyle hâlâ tarla ürünü gelişmedi. Sera ürünü üretiliyor. Bir de buna ürün maliyetlerindeki artış da eklenince seradan çıkış fiyatı artıyor"
Antalya halinde domatesin kilogramının ortalama 15-20 TL olduğunu anlatan Tavşan, "Bu fiyat nisan ayı için çok yüksek. Ancak dediğimiz gibi ihracat ve havaların serin gitmesi fiyatları artırıyor. Bu fiyat İstanbul'da 30 TL'yi geçiyor" ifadelerini kullandı.
“ÖNCELİĞİMİZ KENDİ VATANDAŞIMIZ OLMALI”
Böyle durumlarda devletin müdahale edebileceğini anlatan Tavşan, "Ürün takibi daha iyi yapılmalı. Biz ihracatın kısılmasını çok doğru bulmuyoruz ancak iç pazarda ürün yoksa gerekirse ihracatta da sınırlandırma gelebilir. Önceliğimiz kendi vatandaşımız olmalı" şeklinde konuştu.
