Ayçiçek fiyatları yükselişe geçti, TZOB'dan açıklama geldi

Zeytinyağı ile beraber Ayçiçek yağlarındaki fiyatlar da sürekli olarak yükseliyor. Temel gıda ürünü olan yemeklik yağlardaki bu fiyat artışları tüketicinin belini büküyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar konuyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.

AYÇİÇEK ÜRETİMİ 22 TON

Türk halkının temel gıda maddelerinden olan Ayçiçek yağında dışa bağımlılığın azaltılması gerektiğini anlatan Bayraktar, şunları kaydetti:

“2018 yılında 1,95 milyon ton olan ayçiçeği üretimi son 5 yılda yüzde 12,7 oranında artarak 2023 yılında 2,2 milyon ton seviyesine yükseldi. 

Geçtiğimiz yıl ayçiçeği ekim alanlarında yaşanan azalış üretime yansıdı ve üretim bir önceki yıla göre yüzde 13,8 oranında geriledi. Artan nüfusa paralel olarak kişi başı tüketim de yıllar itibarıyla artış göstererek, 2022 yılında kişi başı tüketim 56 buçuk kilogramla son 20 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.”

İHTİYACIN YARISI İTHALATTAN

Halkın en fazla tükettiği Ayçiçek yağında ihtiyacın yarısının ithalat ile karşılandığına dikkati çeken Bayraktar, şöyle konuştu:

“Ülkemiz sıvı yağ tüketiminin yüzde 80 gibi büyük bir oranını ayçiçek yağı oluşturuyor. Ayçiçeğinde yeterlilik oranımız yüzde 51,3’tür. Ürettiğimiz ayçiçeği ülkemiz ihtiyacını dahi karşılamadığı için ithalata olan bağımlılığımız devam ediyor. 

ÖDEDİĞİMİZ BEDEL YÜZDE 153 ARTTI

İhtiyacımız olan ayçiçeğinin yüzde 48,7’sini ithalatla karşılıyoruz. Ayçiçeği tohumu, yağı ve küspesi ithalatı için toplam ödediğimiz döviz 2023 yılında 2 milyar 345 milyon doları buldu. Son 5 yılda ayçiçeği tohumu, yağı ve küspesi ithalatı için ödediğimiz bedel yüzde 153 buçuk arttı.”

ÜRETİM FİYATI MALİYET SEVİYESİNDE KALDI

Ayçiçeği alım fiyatlarının üreticinin yeterli gelir elde edecek seviyede olmadığını söyleyen Bayraktar, “Geçtiğimiz iki yılda üretici fiyatları maliyet seviyesinde kaldı. Çiftçilerimiz yüksek girdi maliyetlerini karşılayarak üretimlerini devam ettirmekte zorlanıyor. Üretim artmalı ki, tüketiciler uygun fiyatla yağ tüketmelidir” diye konuştu.

DIŞA BAĞIMLILIĞIN AZALMASI İÇİN ÜRETİMİN ARTMASI ŞART

Son 3 yılda ayçiçeğinde üretici fiyatının yüzde 116,9 oranında arttığına dikkati çeken Bayraktar, “Ayçiçek yağı litre fiyatı son 3 yılda yüzde 224,8, son beş yılda da yüzde 491,8 artarak bugünlerde 58 liraya yükseldi. 

Halkımızın en çok tükettiği yağ olan ayçiçek yağında görülen bu fiyat artışını kontrol edebilmek ve dışa bağımlılığımızı azaltmak için ayçiçeği üretimimizi artırmamız şarttır.”